بهترین بذر برای کشت برنج ایرانی کدام است ؟ برای این که بعد از برداشت برنج ایرانی با کیفیت داشته باشیم ، در مرحله اول باید بذر با کیفیت انتخاب کنیم. بذر هایی که برای کاشت برنج ایرانی انتخاب می شوند باید فاقد آفات باشند. بذر مناسب، نشاءهای قوی و خاک حاصلخیز از عوامل اساسی افزایش عملکرد در کشت برنج میباشند. بهترین راه برای تهیه بذر مناسب کشت، انتخاب مزرعهای عاری از آفات و بیماریها میباشد که بدین منظور پنجههائی با دانهها و خوشههای یک شکل را میتوان با دست برداشت نمود.
رطوبت بذر برای کشت برنج ایرانی چقدر باید باشد؟
مرحله بعدی خرمنکوبی خوشهها میباشد. به طوری که سرعت چرخش خرمنکوب خیلی کم باشد. چون سرعت زیاد چرخش ممکن است به دانهها آسیب برساند و جنین دانه خسارت ببیند که در آن صورت جوانهزنی بذر به خوبی انجام نمیگیرد. بذر خرمنکوبیشده باید به طور مناسبی حفظ و نگهداری شود، به طوری که زیاد خشک نشود و رطوبت آن در حد 14 تا 15% باشد.
برای هر 1000 متر به چقدر بذر برنج احتیاج داریم؟
میزان بذری که تهیه میکنیم به اندازه 3 کیلوگرم برای هر 1000 مترمربع در شرایط مطلوب میباشد (در کشور ما این مقدار به 4 تا 6 کیلوگرم افزایش مییابد*. عمل بذرگیری که به صورت فوق انجام میشود باید هر دو سال یکبار تکرار شود و بیش از دو سال از یک بذر استفاده نگردد.
انتخاب بذر برای کاشت برنج ایرانی با استفاده از وزن مخصوص
با سبک و سنگین کردن بذور، بذرهای سالم و پر با توجه به وزنشان از دانههای پوک و نیمه پر جدا شده و در ته ظرف مینشینند. برای انتخاب بذر میتوان از محلولهای آب و نمک، سولفات آمونیوم، خاکستر چوب، خاک رس و غیره استفاده نمود. انتخاب بذر با محلول آب و نمک از متداولترین روشهاست.
روش تهیه محلول برای انتخاب بذر با استفاده از قانون وزن مخصوص اجسام انجام میگیرد، در مورد استفاده از نمک باید گفت که 4 کیلوگرم نمک را در 20 لیتر آب خالص حل میکنیم. در مورد سولفات آمونیوم، حدود 5/4 کیلوگرم مورد نیاز میباشد و در مورد روش خاکستر چوب از 12 تا 14 لیتر خاکستر چوب استفاده میشود. در مورد محلول رس، از آنجائی که تفاوتهای کیفی بین انواع رسها وجود دارد، محلول باید طوری تهیه شود که بتواند یک تخممرغ تازه را به سطح محلول آورده به طوری که پشت تخممرغ به اندازه سر نوشابه از محلول خارج گردد.
هر بار باید از 10 لیتر محلول برای قرار دادن بذرها استفاده نمود. اگر چه محلول مورد نظر ممکن است چندین بار استفاده شود، ولی وزن مخصوص آن در هر نوبت باید بوسیله تحممرغ تأیید گردد و سپس از آب و نمک استفاده گردد.
با توجه به آزمایشات انجامشده توسط نویسندگان در مورد ارقام محلی مانند طارم از آب خالص نیز میتوان بدین منظور استفاده نمود و برای ارقام پرمحصول و دانه گرد از محلول آب و نمک به روش فوق استفاده میشود.
ضدعفونی کردن بذر برنج ایرانی به چه روشی امکان پذیر است؟
بذرهای برنج مورد حمله بیماریهای زیادی از جمله باکتریهای مختلف، بلاست برنج، پوسیدگی طوقه و غیره قرار میگیرند. ضدعفونی بذرها میتواند از خسارت دیدن بذرها در اثر بیماریها جلوگیری کند. ضدعفونی بذر با توجه به میزان غلظت سم و مدت زمان انجام کار بر حسب درجه حرارت آب انجام میشود. در مورد بنومیل اگر درجه حرارت آب 15 درجه سانتیگراد یا بیشتر باشد، باید به مدت 17 تا 18 ساعت از محلول 3 در هزار این سم استفاده شود. چنانچه درجه حرارت آب 10 درجه سانتیگراد یا بیشتر باشد، به مدت 24 ساعت باید از محلول 3 در هزار استفاده شود.
درجه حرارتهای بالاتر آب اثرات ضدعفونیکننده بیشتری دارد. بنابراین نه تنها باید از غلظت پائینتر سم استفاده کرد بلکه باید بذر را مدت زمان کوتاهتری با قارچکش تیمار نمود. بعد از انتخاب بذور سالم توسط محلول نمک، بذرها باید کاملاً با آب شسته شوند، سپس در محلول بنومیل 3 در 1000 به مدت 17 تا 18 ساعت یا محلول Hmoai (تیوفانات متیل تیرام 80 درصد) با غلظت 2 در 1000 به مدت 24 ساعت قرار میدهیم. بعد از ضدعفونی، بذور موردنظر را به مدت یک یا دو روز باقی گذارده، سپس به آرامی آنها را در آب خیسانده تا جوانه بزنند. شستشوی بذور بلافاصله بعد از ضدعفونی، ممکن است باعث کاهش اثرات سم شود.
سموم قارچکش جدیدی که برای ضدعفونی بذر برنج به کشور وارد گردید عبارتند از تریفمین و سلست که به نسبت 2 در هزار کاربرد دارد.
نحوه خیساندن بذر برنج ایرانی در کشت اول
بذرهای نارس و نامناسب برنج هنگام خیساندن به طور غیریکنواخت جوانه میزنند و غالباً گیاهچههای ضعیفی با قدرت زنده ماندن پائین را تولید میکنند. در مرحله جذب آب، محتوی نشاسته بذرها به تدریج به قند تبدیل شده و جوانه بذر ظاهر میشود. سرعت شکستن پوسته بذر توسط جوانه برنج به درجه حرارت آب بستگی دارد. مجموع درجه حرارت مورد نیاز برای جوانهزنی بذر برنج 100 درجه سانتیگراد میباشد. به طوری که اگر درجه حرارت آب 10 درجه سانتیگراد باشد، بذر برنج برای جوانهزنی به 10 روز زمان نیاز دارد. چنانچه از آب جاری و یا آب رودخانه در این مورد استفاده شود باید توجه کرد که درجه حرارت آب تا ساعت 9 صبح ممکن است مناسب نباشد.
بهترین شرایط جوانهدار کردن بذور در مدت 5 تا 6 روز میباشد. مقدار آب مصرفی به منظور خیساندن بذور باید دو برابر میزان بذر باشد. استفاده از یک ظرف بزرگ در این مورد مطلوب میباشد. به منظور خروج مناسب جوانه از پوسته بذر، علاوه بر آب، اکسیژن نیز مورد نیاز میباشد.
بنابراین، با تعویض آب در هر روز یکبار عمل اکسیژن رسانی به خوبی انجام میگیرد. ضمناً از یکنواختی درجه حرارت آب نیز باید اطمینان حاصل کنیم. در روش مکانیزه از حوضچه جوانهزنی بذر استفاده میشود که دارای هیتر، ترموستات تنظیم دما و سیستم آبپاش بوده که به طور همزمان حرارت و اکسیژن مورد نیاز بذور را برای جوانهزنی تأمین میکند.